KIẾN THỨC CHUYÊN SÂU VỀ RETINOL

Lần này, mình sẽ viết cụ thể một chút về retinol để mọi người hiều rõ hơn trước khi đưa retinol vào chu trình dưỡng da hàng ngày.

Khi nói đến chăm sóc da, nhiều chị em đã nghe về cụm từ retinoid và những tác dụng mà hoạt chất này đem lại. Mặc dù retinoids là lựa chọn tuyệt vời bổ sung cho quy trình dưỡng da nhưng việc chọn đúng sản phẩm retinoids cũng không hề dễ dàng. Đa số vẫn còn khá mơ hồ về thành phần này và không biết rằng retinoid có khá nhiều loại, dẫn đến việc lựa chọn sử dụng sai gây kích ứng da.

Có 5 loại retinoids chính trong việc điều trị nếp nhăn:

– Retinyl palmitate: Đây là loại retinoid không kê toa nhẹ nhàng nhất cho da. Bạn có thể tham khảo chúng nếu sở hữu làn da nhạy cảm hoặc quá khô và ít nếp nhăn.

– Retinaldehyd: Dạng này sẽ mạnh hơn so với retinyl palmitate.

– Retinol: Đây là thành phần mạnh nhất được tìm thấy trong các sản phẩm có chứa nhóm chất retinoid không kê đơn.

– Tretinoin: Một dạng retinoid mạnh và cần được kê toa từ bác sĩ.

– Tazarotene: Loại này mạnh nhất, dùng để điều trị các vấn đề lão hóa nhiều, cần có sự can thiệp liều dùng từ bác sĩ.

Ở đây, mình sẽ chỉ đề cập về mỗi Retinol được sử dụng trong mỹ phẩm thôi vì Retinol là dẫn xuất Vitamin A có tác dụng mạnh nhất được FDA chấp thuận sử dụng trong các sản phẩm không cần kê toa và phù hợp với mọi loại da.

Retinol trong mỹ phẩm hoạt động bằng cách trung hòa các gốc tự do trong da, những gốc có thể gây tổn thương đến tế bào collagen. Thông thường, retinol sẽ được bôi ngoài da, ít kích ứng và nhẹ nhàng nhất, do vậy, retinol trong mỹ phẩm cũng là thành phần phổ biến nhất đối với các sản phẩm có tác dụng chống lão hoá, tái tạo da hay điều trị mụn.

Kết cấu của một sản phẩm có chứa retinol cũng ảnh hưởng ít nhiều đến công dụng của chúng. Retinol dạng gel có chứa cồn sẽ có hiệu quả nhất trong tất cả các công thức vì da dễ hấp thụ, loại này phù hợp với làn da dễ bị mụn trứng cá hoặc da nhạy cảm. Trường hợp những ai có làn da khô, retinol ở dạng kem sẽ hoạt động tốt và hiệu quả hơn.

Những công dụng chính:

– Điều trị mụn: Retinol có thể cải thiện kích thước của lỗ chân lông to do mụn và bụi bẩn tích tụ. Khi thoa Retinol lên da, dẫn suất này sẽ làm thông thoáng lỗ chân lông, ngăn ngừa bụi bẩn, dầu dư thừa tích tụ gây bí lỗ chân lông – đây là một nguyên nhân gây mụn phổ biến. Ngoài ra, retinol cũng hỗ trợ làm bong tróc tế bào chết tồn đọng trên thượng bì. Với những công dụng như vậy, retinol gián tiếp tác động lên việc da tiết quá nhiều dầu, giúp da giảm sưng tấy và đặc biệt là đặc tính kháng khuẩn rất hữu hiệu trong việc điều trị mụn, giảm thiểu sẹo để lại do mụn sưng tấy, thu nhỏ lỗ chân lông, giảm dầu cho da.

Đọc đến đây một số bạn sẽ hiểu nhầm là retinol có tác dụng thu nhỏ lỗ chân lông hiệu quả, và mong chờ việc se khít lỗ chân lông hoàn toàn. Mình giải thích luôn là việc này rất khó nha. Lỗ chân lông to, ngoài nguyên nhân là da có cơ chế tự nhiên về việc tiết dầu để khoá ẩm cho da – thường xảy ra nhất với những ai có làn da dầu/hỗn hợp/ hoặc hỗn hợp thiên dầu- thì còn những nguyên nhân khác như sự lão hoá của da cũng làm lỗ chân lông giãn nở, viêm da tiết bã, hoặc nhiều vấn đề khác. Retinol chỉ hỗ trợ phần nào để da không break-out lỗ chân lông thêm, và khi giảm tiết dầu, giảm mụn, lỗ chân lông cũng sẽ được phục hồi phần nào. Còn việc làm thế nào để có một làn da mềm mịn căng bóng không thấy tì vết nào của lỗ chân lông là chúng ta cần một sự điều trị mạnh mẽ hơn trong công nghệ làm đẹp khác (như laser hay sóng siêu âm chẳng hạn nha.

– Chống lão hoá: Khi da lão hóa, collagen, hyaluronic acid và elastin dưới lớp hạ bì bị hao mòn, khiến da mỏng đi và nhạy cảm hơn với các tác động từ môi trường. Retinol hoạt động chống lão hóa bằng cách hạn chế sự hình thành các tác nhân làm suy yếu collagen, giúp da tăng cường sản sinh collagen, giảm thiểu nếp nhăn, kích thích tuần hoàn máu và sự hình thành các mạch máu mới, cho da hồng hào khỏe mạnh. Do đó, khi sử dụng retinol, lớp hạ bì trở nên dày và hoạt động khỏe hơn, bề mặt và độ đàn hồi của da cũng được cải thiện và trẻ hóa hơn nhiều so với không dùng.

Nói thêm một chút là Tretinoin có tác dụng mạnh hơn hẳn retinol, tuy nhiên ở một số quốc gia (như Mỹ) thì bắt buộc phải có kê toa của Bác sỹ (ở một số nước khác như VN lại không cần, đó là lý do vì sao ở các hiệu thuốc, hoạt chất Tretinoin được bán dưới nhiều dạng tuýp bôi và được khá nhiều người mua bán rộng rãi). Mình chưa dùng qua Tretinoin nên không tư vấn được (mà cũng không dám tư vấn), bạn nào quan tâm thì nên hỏi bác sỹ da liễu nhé. Theo mình thì khi dưỡng da kỹ, chống lão hoá dùng Retinol 1% là ổn rồi. Mình cam đoan là retinol nếu dùng đúng cách và đều đặn từ 1-2 năm trở lên, da sẽ cải thiện rất đáng kể, ít nhất là trẻ hơn tuổi thật 3-5 tuổi đó.

Cách dùng retinol đúng:

Tuỳ theo hướng dẫn sử dụng của sản phẩm và nồng độ retinol trong sản phẩm để chúng ta có cách sử dụng cho phù hợp. Tuy nhiên mình lưu ý rằng retinol là một thành phần có khả năng gây kích ứng da cao trong thời gian đầu sử dụng (như mẩn đỏ, da khô, bong tróc,…) nên da cần có thời gian để thích nghi. Thời gian đầu sử dụng chúng ta chỉ nên dùng 1 lần/ tuần. Sau một tháng, khi da đã hoàn toàn quen với hoạt động của dẫn xuất của retinol, lúc đó chúng ta tăng lên 2 lần/ tuần và dùng cách ngày. Khi thấy da không còn bong tróc, kích ứng nữa thì có thể dùng retinol mỗi tối trong skincare routine hàng ngày được rồi nha.

Cách 1: Tẩy trang ⇒ Sữa rửa mặt ⇒ Toner ⇒ Serum ⇒ Retinol ⇒ (các loại gel dưỡng, nước dưỡng cấp nước) ⇒ Kem dưỡng.

Cách 2: Tẩy trang ⇒ Sữa rửa mặt ⇒ Toner ⇒ Serum ⇒ (các loại gel dưỡng, nước dưỡng cấp nước như emulsion hay lotion nếu có) ⇒ Kem dưỡng ⇒ Retinol.

Cách 3: Tẩy trang ⇒ Sữa rửa mặt ⇒ Toner ⇒ AHA/BHA (sau 30 phút) ⇒ Serum ⇒ Retinol ⇒ Kem dưỡng.

Đối với cách này, nếu bạn sử dụng các sản phẩm có chứa nồng độ acid như: Các loại aha/bha, serum vitamin C trong cùng một buổi với retinol, bạn phải đợi từ 30 phút trở lên. Bởi retinol đòi hỏi sự cân bằng độ pH trên da để chuyển đổi thành retinoic acid. Tuy nhiên, cách này chỉ nên áp dụng nếu da bạn thuộc loại da khỏe, không nhạy cảm, những bạn nào da quá mẩn cảm nên dùng AHA/ BHA cách ngày với retinol.

Một số lưu ý quan trọng nè:

Vì retinol khiến da nhạy cảm với ánh sáng, ánh nắng mặt trời, sử dụng hoạt chất này vào buổi tối là phù hợp và hiệu quả nhất. Luôn sử dụng kem chống nắng phổ rộng vào ban ngày, bởi trong quá trình sử dụng retinol, da rất dễ bị cháy nắng, tăng sắc tố nếu không được bảo vệ cẩn thận. Kể cả khi bạn ngồi ở văn phòng thì cũng nên bôi kem chống nắng lại một lần nữa vào buổi trưa để tăng cường sự bảo vệ cho làn da; đối với bạn nào có công việc hay đi ngoài trời thì nên bôi lại kem chống nắng mỗi 2-3 tiếng nha. Kích ứng của retinol dưới ánh nắng vẫn có thể xảy ra nhưng nếu da đã quen dần, theo thời gian sử dụng, làn da sẽ dịu lại, ngày càng khoẻ hơn và không bị ảnh hưởng dưới ánh nắng nữa.

Khi bắt đầu làm quen với retinol, nên chọn sản phẩm có nồng độ phần trăm thấp (0.3-0.5%), sau đó tăng dần theo thời gian và nhu cầu làn da (thường là 1%). Mình đang dùng loại 1% và mình cũng khuyên là bạn nào ở độ tuổi 30, nên dùng loại 1% lâu dài. Mình biết là những bạn đang ở độ tuổi 30+ khi nghe những công dụng đáng ngưỡng mộ của retinol là ngay lập tức sẽ muốn mua loại có nồng độ cao nhất để thấy hiệu quả rõ rệt. Mình cũng từng như vậy nên mình rất hiểu rõ tâm lý của các bạn, tuy nhiên mình vẫn khuyên là bạn chỉ nên làm vậy nếu bạn hiểu rõ da của mình và DA PHẢI RẤT KHOẺ mới được, nếu không sẽ bị phản tác dụng vì sự mẩn cảm của da thể hiện rất đa dạng. Skincare mục đích là để đẹp hơn, có kích ứng cũng nằm trong giới hạn cho phép chứ mua một sản phẩm trị liệu nồng độ cao mà không giúp da đẹp hơn thì cũng hơi buồn ha.

Retinol rất dễ kết hợp vào chu trình dưỡng da. Thường thì liều lượng dùng là bằng một hạt đậu thoa một lớp mỏng khắp mặt, nhất là những nơi có nếp nhăn (có dùng được ở vùng mắt hay không là tuỳ vào hướng dẫn sử dụng cụ thể của sản phẩm).

Chỉ sử dụng retinol hay nhóm chất retinoid khi bạn đang mang thai hoặc cho con bú sau khi đã tham khảo ý kiến bác sỹ chuyên khoa. Bản thân mình lúc mang thai và cho con bú nhiều năm nay vẫn dùng được, loại mình đang dùng là Retinol 0.1% của Dr Severin. Tuy nhiên mình nhắc lại, bạn nào muốn dùng trong trường hợp giống mình thì vẫn phải tham khảo ý kiến bác sỹ, chứ đừng thấy mình dùng cái gì thì tự mua cái đó dùng theo, vì cơ địa, làn da và tình trạng sức khoẻ mỗi người mỗi khác. (Bác sỹ sản khoa của mình là người đã theo dõi và tư vấn sức khoẻ khi mình mang thai/ sinh con/ nuôi con bằng sữa mẹ hơn 4 năm rồi và Bác đưa ra những tư vấn phù hợp tình trạng sức khoẻ của bản thân mình thôi).

Những loại Retinol mình đang dùng:

Khi lựa chọn sản phẩm về điều trị (treatment) mình luôn ưu tiên chọn dược mỹ phẩm từ những brand hàng đầu Âu Mỹ, chứ không khi nào ngó đến mấy em bánh bèo từ Châu Á. Theo kinh nghiệm của bản thân mình đã nhiều năm, về sản phẩm dưỡng da tạo độ glow, dưỡng cơ bản (khi da đã đẹp sẵn) thì những sản phẩm của Nhật, Hàn là lựa chọn rất ổn, giá cả lại phải chăng. Tuy nhiên, so về trị liệu thì những nền công nghiệp mỹ phẩm mới nổi như Hàn Quốc, hay nơi vốn được biết đến với cách dưỡng da theo phương pháp rất riêng tại bản địa vốn có từ lâu đời (như dùng máy dưỡng da, dùng những sản phẩm lên men, bôi kem chống nắng từ rất rất sớm,…) không thể so được với Âu Mỹ.

Thường thì mình rất hay test những sản phẩm khác nhau về dưỡng da để tìm loại mình ưng ý nhất. Nhưng với retinol mình không làm vậy, vì Dr Severin chưa bao giờ làm mình bị kích ứng kể từ ngày đầu tiên bắt đầu dùng (một phần có thể vì da mình khoẻ nữa, nhưng mình không thích mạo hiểm với sự lựa chọn về treatment trong một skincare routine khi đã tìm được một sản phẩm hoàn chỉnh và hài lòng với nó). Bạn có thể thử thêm retinol của các hãng nổi tiếng khác như Ogabi, Paula Choice,…

Trên thị trường hiện cũng có rất nhiều brand có Retinol, tuỳ theo điều kiện kinh tế và nhu cầu mà mọi người có thể chọn mua, từ drugstore đến high end là mình thấy đều có hết đó. Mình viết bài này, mục đích là để các bạn hiểu rõ hơn về tác dụng cũng như lợi ích mà retinol đem lại, vì mình biết nhiều người có nghe đến retinol nhưng chưa dùng thử vì chưa hiểu rõ hoặc chưa biết mua sản phẩm gì. Những gì mình viết ở đây là từ kinh nghiệm sử dụng, sự tìm hiểu của bản thân một cách tổng quan nhất. Mình không viết quá chi tiết và chuyên sâu mà chỉ chắt lọc những kiến thức cơ bản nhất, những vấn đề nhiều người quan tâm nhất về retinol bởi vì thực tế là nói về VItamin A khá dài dòng, mình nghĩ là ai quan tâm nhiều hơn có thể tìm trên google (có điều đọc những bài trên google thì vừa khô khan hoặc vừa lan man).

Sau bài này, mình hy vọng là các bạn có thể hiểu hơn về Retinol – một chất được xem như thần dược có thể giải quyết/ cải thiện được rất nhiều vấn đề cho da. Mình chắc chắn một điều là sau khi làm quen, thân thiết với Retinol rồi, về lâu dài, da của mọi người sẽ trẻ hơn tuổi thật và đẹp hơn đó.